Geschiedenis
Doopsgezinde Gemeente Stiens
Wanneer de eerste Doopsgezinde gemeente in Stiens is ontstaan is ons niet precies bekend. Al in 1594 zijn “Dopersen” rond Stiens actief: een vergadering van “Mennonieten”, ten huize van Johannes Gaukes, op het Nieuwland tussen Leeuwarden en Stiens, wordt dan bezocht door de Hervormde predikant Ds. Ruardus Acronius, om hen “te onderwijzen”. De Mennisten zijn niet op zijn “lering” gesteld, zij staan op en lopen allen weg. Daarna probeert Acronius hun te “kapittelen over hun dwalingen” in Cornjum, ten huize van Jelmer Simons, waar op dat moment Isbrand Isbrandsz, bierbrouwer te Leeuwarden, “de vermaning doet”. De gemeente keert hem weer de rug toe en als Acronius toch doorgaat, kent de weerloosheid der Dopers een grens en worden hem “grouwelycke smaetredenen” toegevoegd.
Friese Doopsgezinde Sociëteit
Als in 1695 de Friese Doopsgezinde Sociëteit wordt opgericht is er in Stiens al een Doopsgezinde gemeente. Zij worden lid van de F.D.S., maar of zij het lidmaatschap van 5 stuivers per lid kunnen betalen is de vraag. Zij komen later voor op een lijst van gemeenten in nood, omdat zij niet in staat zijn hun “leraar” Jan Reinders, te betalen. Van 1696 tot 1701 krijgen zij hiervoor geld van de F.D.S. Het aantal betalende leden schommelt in de periode 1695 – 1701 tussen de 25 en 40.
Daarna gaat doopsgezind Stiens een combinatie aan met Hijum, ook deze combinatie heeft nog drie jaar financiële hulp nodig. Na 1732 wordt de Doopsgezinde gemeente Stiens, gemeente Hijum.
Over de periode daarna is ons niets bekend.
Kring
In 1944 wordt er in Stiens een Doopsgezinde “kring” gesticht, deze leden zijn voor een deel lid van de gemeente Hallum en voor een deel lid van de gemeente Oudebildtzijl.
In 1954 wordt de kring hernieuwd opgericht met zo’n 25 tot 30 leden. Ds. de Groot en vooral ook Ds. Homan, ooit consulent van de kring Stiens, hebben er sterk voor gepleit om van de kring een gemeente te maken.
Gemeente
In 1974 besluit deze kring weer een gemeente te worden. Van de ongeveer 30 kringleden steunen 10 leden het plan en op 19 november 1974 wordt de gemeente officieel opgericht, een half jaar later hebben zich daar al weer 8 leden bijgevoegd. De kersverse gemeente krijgt van zowel de A.D.S als de F.D.S een startsubsidie. Ds. de Groot uit Zwaagwesteinde wordt consulent van de gemeente. Het gebouw voor de diensten wordt gehuurd. Het is het voormalig evangelisatie gebouw van de Hervormde Gemeente. Dit komt later in bezit van de burgerlijke gemeente en wordt daarna doorverkocht aan muziekkorps “Studio”, onder voorwaarde dat de Doopsgezinden het voor hun kerkdiensten mogen blijven gebruiken.
In 1975 wordt een “West-Hill” Zondagsschool opgericht. Het jaar daarop wordt Ds. Maas benoemd tot predikant voor één dag in de week.
Stiens vormt dan een combinatie met St. Annaparochie en Oudebildtzijl, deze samenwerking duurt tot 1978. Ds. Maas vertrekt dan naar Ameland.
In januari 1978 wordt Zr. J.M. Boonstra-Duijf predikante. Op 31 mei 1987 neemt zij afscheid en vertrekt naar de combinatie Zwaagwesteinde, Veenwouden, Buitenpost.
Op 13 september 1987 doet Zr. L. v. Wijk-Hoekstra haar intrede als predikante. Op 2 juli 1989 neemt zij afscheid en vertrekt naar de “kustcombinatie” Bolsward, Hindeloopen, Makkum en Workum.
Op 22 oktober 1989 doet Zr. M.G. Bakker-v. Kampen haar intrede. Op 13 april 1997 neemt zij afscheid en vertrekt naar de combinatie Holwerd, Blija en Ternaard.
De Fermanje
Eind 1996 koopt de gemeente met hulp van vele goede gevers uit het hele land en ook van dichtbij het voormalig “Studio” gebouw en heeft zodoende nu een eigen “Fermanje” aan de Kakewei nr. 16 te Stiens.
Per 1 februari 1998 wordt br. Th. de Jong als pastoraal werker in de gemeente aangesteld. In het jaar 1999 viert de gemeente haar 25 jarig jubileum met een gemeentedag/weekend op Menno’s Pleats te Nijhuizum.
Per 1 februari 2004 was de Doopsgezinde gemeente Stiens vacant, en op zoek, samen met de Doopsgezinde gemeente Hallum naar een geschikte kandidaat voor pastoraal werker voor beide gemeenten. Sinds 1 januari 2005 is zr. A. Veurman-Klaren in de gemeente aangesteld als pastoraal werker. Zr. Veurman is tevens werkzaam in de doopsgezinde Gemeente Hallum.
In 2012 krijgt de Fermanje aan de Kakewei een zeer grote onderhoudsbeurt, waarbij de gehele gemeente actief bij is betrokken. Het pannendak en houtwerk waar nodig vervangen. Alle houtwerk aan de buitenzijde wordt geschilderd. Binnen wordt alle schilderwerk uitgevoerd in nieuwe frisse kleuren. De vloerbedekking wordt vernieuwd en de gordijnen. Om e.e.a. te bekostigen zijn fondsen en instellingen aangeschreven en zijn er in de gemeente allerlei acties gevoerd met goed resultaat. Op 13 oktober 2012 werd een feestelijke marktdag gehouden. Op 14 oktober 2012 werd met een dienst en samenkomst de heropening van de Stienser fermanje gevierd. “Wy binne ûnder dak!” Op 28 juni 2014 namen de gemeenten Hallum en Stiens informeel afscheid van hun voorganger: Annebouk Veurman-Klaren met uitgebreidde dis in de Fermanje van Stiens. Het afscheid in een dienst met genodigden werd 29 juni 2014 gehouden in de Fermanje van Hallum. Zr. Annebouk heeft de beide gemeenten 9,5 jaar gediend. De gemeenten zijn tot 1 jan 2015 vacant.
Br. Rob Workel is daarna in de gemeente als voorganger gaan dienen, samen met de doopsgezinde gemeenten Hallum en Holwerd. De intrede dienst was op 18 jan 2015 om 14.00 te Holwerd. De 3 gemeenten hebben regelmatig gezamenlijke activiteiten als diensten, gespreksgroep enz. Br. Rob brengt ook de contacten mee met de unitarische gemeente van Nagyajta in Roemenië. Met partner Giel van Leerzem worden er mooie reizen georganiseerd naar Roemenië waarbij altijd een warm bezoek plaatsvind aan Nagyajta. Menigeen van onze gemeente is meegeweest met deze reizen. Samen met de Federatie Doopsgezind Gereformeerd Ameland en de doopsgezinde gemeenten Holwerd, Hallum, Stiens en de unitarische gemeente van Nagyajta is er een verband opgericht: “klavertje vijf” in het Hongaars: “Lóhere 5”. Eind augustus 2018 heeft de gemeente Nagyajta een bezoek gebracht aan de Nederlandse 4 gemeenten. Op zondag 2 september 2018 was er een gezamenlijke feestelijke dienst in Holwerd met alle 5 blaadjes van het klavertje met als thema: “Isten összeköt – God ferbynt – God verbindt” Op 25 augustus 2019 neemt br. Rob Workel afscheid als predikant van de gemeente Stiens en Hallum in een feestelijke dienst in “scheepsstijl”
De gemeente is daarna 1 maand vacant.
45 jaar gemeente
Op 28 september 2019 vieren we alvast het 45 jarig bestaan van de doopsgezinde gemeente Stiens met een “burendag” en een reünie met alle bekenden in de Fermanje. (12 nov 2019=45 jaar😀)
Op 29 september 2019 doet zr. Tineke Bosma intrede als predikant in de doopsgezinde gemeenten Stiens en Hallum in een gezamenlijke dienst in Hallum. Per 1 januari 2021 neemt zr.Tineke Bosma afscheid van de beide doopsgezinde gemeenten in een aparte dienst voor elke gemeente, dit vanwege coronavirus-preventie. De tijd dat Tineke werkzaam was in de gemeente stond vooral in het teken van corona; het is een tijd van digitaal opgenomen vieringen, te bekijken via You-Tube en veel andere (soms ook zeer creatieve) coronapreventieve omstandigheden.
De gemeenten Hallum en Stiens gaan nu samen weer op pad voor de beroeping van een pastoraal werker. Dit lukt: Thea Tholen-Haagsma wordt gevraagd, en zij wordt in de beroepingdienst van 16 januari 2022, te Hallum beroepen/aangesteld in de gemeenten Hallum en Stiens. De dienst wordt geleid door ds. W. Beuker. Organist is R. Wiersma en ook is er een optreden van de zoon van Thea, Rienk. Hij zingt “de winden Gods” voor ons in het Fries. Ook deze dienst was nog onderhevig aan de landelijke coronamaatregelen, dus ook via een “livestream” te volgen voor de thuisblijvers.