Ds. Pieter Post werd geïnterviewd over vrede, geweldloosheid en dienstplicht voor ‘Groot Heerenveen’ in het kader van de Vredesweek.

Het Apostolisch Genootschap, de doopsgezinde gemeente, Vluchtelingenwerk, Caleidoscoop en de Raad van Kerken in de gemeente Heerenveen willen om dat te benadrukken een hoopvol geluid laten klinken in de samenleving. We spreken met dominee Pieter Post (63) over de Vredesweek in Heerenveen. Post is sinds 2016 predikant van de Verenigde Doopsgezinde Gemeente Heerenveen en Tjalleberd. ‘De wetenschap dat de mensheid, die oorlogen begint, ook in staat is om deze te beëindigen, geeft mij hoop. Want ik ben ervan overtuigd dat we het kunnen stoppen. Eigenlijk zou iedere week Vredesweek moeten zijn’, vindt Pieter Post.

Vredestichter
Dominee Pieter Post komt uit een doopsgezind gezin in het noorden van Friesland. ‘Ik ben geboren en getogen in Oudebildtzijl, dus een ‘klaai-kluut’. Mijn vader Bouwe en moeder Ali waren actieve doopsgezinden. Mijn vader was agrariër. Tegen zijn zin weliswaar, maar mijn overgrootvader had beslist dat zijn oudste kleinzoon Bouwe de boerderij zou leiden, en zo geschiedde. In de Tweede Wereldoorlog vocht hij mee op de Afsluitdijk tegen de Duitsers. Het geweld in die periode kon hij niet rijmen met zijn geloof. Als overtuigd pacifist kwam hij in gewetensnood en werd meteen na de oorlog medeoprichter van de Doopsgezinde Vredesgroep, die in de jaren daarna dienstweigeraars met gewetensbezwaren begeleidde. Hij ging ook diensten leiden en nam op zijn 49e jaar het besluit om te stoppen met de landbouw om predikant te worden. Die diepgewortelde vredestraditie speelde ook in ons gezin een prominente rol. Ikzelf heb in 1980 dienst geweigerd op grond van het thema van de Bergrede van Jezus van Nazareth, namelijk dat van een vredestichter te zijn.’

Van verpleegkundige tot predikant
Pieter Post werd verpleegkundige in het Onze Lieve Vrouwen Gasthuis in Amsterdam, een beroep dat hij van 1978 tot 1985 uitoefende. Hij had het gevoel dat dit niet zijn levensvervulling was, maar wat dan wél, dat wist hij toen ook nog niet. Wel, dat het met menswetenschappen te maken moest hebben: psychologie, antropologie, of theologie. Het werd uiteindelijk theologie en in 1994 werd Post na een theologiestudie doopsgezind predikant en docent aan het Doopsgezind Seminarium bij de Vrije Universiteit Amsterdam. In 2010 promoveerde hij.

de wetenschap dat mensen die een oorlog kunnen starten hem ook weer kunnen stoppen, geeft mij hoop

Op 1 augustus 2016 werd de DG Heerenveen en Tjalleberd zijn standplaats. De kerk ziet hij optimaal functioneren op het snijvlak van kerk en samenleving. Vandaar dat hij het een uitdaging vindt om activiteiten te organiseren waarin kerk en samenleving bij elkaar komen. Zoals ten aanzien van de jeugdzorg en ouderenzorg, de aandacht voor de LHBTIQ+ gemeenschap, de stille armoede bij zowel kinderen als ouderen. Maar ook zou hij graag de dialoog aan willen gaan met jongeren en/of hun ouders over hun denkbeelden en stellingname ten aanzien van de Russisch-Oekraïense oorlog.

Opkomstplicht
Pieter Post: ‘In februari van dit jaar viel het Russische leger Oekraïne binnen. Een paar dagen later verscheen in de kranten het bericht dat Defensie, wanneer nodig, de opkomstplicht voor de dienstplicht weer van stal zou kunnen halen. Want in tegenstelling tot wat veel mensen denken is de dienstplicht niet afgeschaft. In plaats daarvan is de opkomstplicht vanaf 1997 ‘geparkeerd’. Dit, omdat de oorlogsdreiging tijdens het bewind van Michail Gorbatsjov plaats had gemaakt voor glasnost, openheid, en perestrojka, hervorming, waardoor de kou uit de lucht was.’

‘Maar uitstel betekent geen afstel, zodat Defensie, in geval van een eventuele escalatie van de Russisch-Oekraïense oorlog, de opschorting van de opkomstplicht zou kunnen terugdraaien. En dat veroorzaakte onrust onder de ouders van de leeftijdsgroep 17 tot 25-jarige dienstplichtige jongens en meisjes. Die ouders zijn opgegroeid tijdens de ‘vredesperiode’ en weten niet wat ze overkomt. Maar één ding weten ze wel heel zeker: ‘we willen niet dat onze kinderen worden opgeofferd in een oorlog’. Dat sloot heel goed aan bij de gevoelens die ik zelf ten tijde van mijn dienstweigering had en nog steeds heb.’

Rotsvaste overtuiging
Het visioen van een betere wereld en de rotsvaste overtuiging dat we oorlogen kunnen stoppen, heeft
de maatschappijkritische dominee Pieter Post altijd gedreven en gemaakt tot wie hij is. ‘Er is geen weg naar vrede, vrede is de weg’, zegt hij, naar de woorden van Mahatma Gandhi. ‘Maar ik ben daarnaast ook
een realist. Er bestaat een Wet Gewetensbezwaarden Militaire Dienst, waar je een beroep op kunt doen.
Anderzijds zou je een bijdrage kunnen leveren op het humanitaire vlak in de vorm van voedselacties, medische hulp, kledingacties. Een soort ‘brigade van genade’. Over het waarom, wanneer en hoe zou ik graag met betreffende jongeren en/of hun ouders om tafel gaan. En de Vredesweek is daar een uitgelezen mogelijkheid voor.’

Tekst: Grootheerenveen/Wim Walda
Beeld: Priscilla Du Preez